maandag 10 augustus 2020

617. Lezen in de schaduw

BEN DAN TOCH niet de enige die schrijfmoeite ondervindt bij dit hoogzomerse weer. Dat lees ik zonet in Het klokje van Thuys en stel vast dat het daar van hetzelfde laken een heel korte broek is. De warmte, weet je wel. Dat "klokje" doet hier sinds enkele corona-maanden bij regelmaat een belletje rinkelen. Prachtig geschreven, dagelijkse kost zonder drukdoenerij. Het kan mij iedere keer weer bekoren, Mieke. Graag blijven schrijven. En dan toch maar een parasol bestellen zeker? Kan nu ook online. Er wordt momenteel net als in jouw laatste bijdrage veelvuldig verwezen naar de zomer van 1976. Toen was ik er ook al bij. En had, de leeftijd indachtig, heel wat minder problemen met subtropische temperaturen in eigen land. Denk zelfs dat we anno '76 nog behoorlijk actief waren met een bende kersverse vrienden in een nieuwe woonwijk. De wijk is nog grotendeels dezelfde, het adres van toen bestaat nog. Veel vrienden zijn vertrokken. Wij wonen nu enkele straten verder, paar jaartjes ouder en iets meer bezadigd. Hoewel sommigen daar allicht anders over denken. 
Corona dus, en de hittegolf. De maatregelen om het ene in te dijken en de aanwijzingen om het andere goed door te komen.  De bubbel van vijf, de avondklok, het aangezichtsmasker. Voor de een al wat makkelijker/moeilijker te verteren dan voor de ander. Bescherming tegen de zon, koele ruimtes opzoeken, voldoende hydrateren, geen zware inspanningen leveren. Deze laatste zouden ons als muziek in de oren kunnen klinken. De combinatie van dit alles zorgt er echter voor dat hier en daar de stoppen doorslaan. Heethoofden hebben sowieso al niet veel extra warmte nodig voor zij vonken geven. Anderen hebben dan weer moeite om de boel de baas te blijven en niet mentaal weg te smelten. Het is niet altijd even makkelijk om onder deze omstandigheden overeind te blijven. 

Ondertussen las ik Liever dier dan mens van Pieter van Os.  Een keiharde documentaire rond het thema van de Holocaust. Was voor mij een stevige aansluiter op Europa I & II. Geert Mak zelf noemt het "een verpletterend boek". De levensloop van de hoofdpersoon:  het getto van Warschau via de donkerste uithoeken van zuidoost Polen, de grensgevallen met Oekraïne. Vluchten, onderduiken, identiteitswissels van Joods tot Pools, over Volksduits naar joods-Pools en weer Joods: alles om te overleven. Bij momenten vond ik het iets té journalistiek ondersteund, het mocht voor mij af en toe wat minder. Maar het deed me wel de warmte vergeten en hielp zeker om onze huidige "omstandigheden" te relativeren. Niet een om voor je plezier te lezen, wel om nooit meer te vergeten. Beklijvend is té zacht uitgedrukt. Nazi-Duitsland, Sovjet-Unie, Polen. Beurtelings en opeenvolgend er overheen. Uitroeiing, transporten, vernietiging, kampen. Afrekening, wraak en opnieuw onderling afrekenen. Antisemitisme, nazisme, communisme, zionisme. Alles passeert de revue. Tot en met "het beloofde land" en de Palestijnen die daar dan weer de dupe van worden. Een boek dat me nog lang gaat bijblijven, doen nadenken over "identiteit" en wat dat voor een mens kan betekenen. Of voor een dier?

Geen opmerkingen:

Een reactie posten